Ga naar hoofdinhoud

Wegwijs in het erfgoedlandschap

Wist je dat over heel Vlaanderen heel wat erfgoedexpertise te vinden is? 

Neem hieronder een kijkje! 👇

Musea, bibliotheken, archieven, onderzoekers, lokale besturen en vrijwilligers kunnen voor heel wat expertise terecht bij:

Onze lokale erfgoedkundigen hebben heel wat informatie te bieden!

Erfgoedcel de Merode stimuleert en steunt graag onderzoek naar ons lokaal roerend en immaterieel erfgoed. Geïntrigeerd door een bepaald lokaal thema? En waar begin je te zoeken? Erfgoedcel de Merode geeft een overzicht van alle bronnen en toegangen 👇

AARSCHOT

HERSELT

SCHERPENHEUVEL-ZICHEM

TESSENDERLO

WESTERLO

Van cultuurbarbaar tot erfgoedminnaar: iedereen vindt zijn gading in deze 'goudmijntjes' van Cultureel Erfgoed.

Ontdek hieronder kennisbronnen over roerend en immaterieel erfgoed!

Europese platformen

  • Europeana biedt toegang tot meer dan 50 miljoen gedigitaliseerde items (boeken, muziek, kunst en meer).
  • WWII Netherlands Escape Lines geeft een overzicht van de hulp die aan geallieerden werd gegeven in België, Nederland en Frankrijk tijdens Wereldoorlog Twee.

Belgische federale databanken en instellingen

  • KIK-IRPA (Het Koninklijk Instituut voor het Kunstpatrimonium) staat in voor de inventarisatie, wetenschappelijk onderzoek, conservatie en valorisatie van het artistieke en culturele patrimonium van België.
  • BALaT, de infotheek van het KIK, is hét documentatiecentrum voor het Belgisch kunsterfgoed. Neem ook een kijkje in de interessante online bronnen die de KIK-IRPA verzamelde.
  • Rijksarchieven in België. Portaal voor archieven van hoven en rechtbanken, openbare besturen, notarissen, privé-organisaties en particulieren.
  • Cartesius. Excellentiepool van het federale cartografische patrimonium en samenwerking van 4 federale instellingen: het Nationaal Geografisch Instituut, de Koninklijke Bibliotheek, het Rijksarchief en het Koninklijk Museum voor Midden-Afrika.

Vlaamse databanken

  • Erfgoedplus, voor roerend erfgoedcollecties.
    • Benieuwd hoe Erfgoedcel de Merode jou kan ondersteunen met Erfgoedplus? Neem hier een kijkje!
  • Archiefpunt Vlaanderen, voor Vlaamse private archieven
  • Beeldbank CAG (Centrum voor Agrarische Geschiedenis), met bijna 15.000 digitale reproducties van agrarisch erfgoed (objecten, foto’s, prenten, boeken …)
  • Nieuwsvandegrooteoorlog.be, voor een unieke blik op jouw streek tijdens de Eerste Wereldoorlog. Doorzoek Vlaamse kranten, vlugschriften, pamfletten en sluikpers (1914-1918) en speur naar mensen, plaatsen en gebeurtenissen uit jouw regio.
  • Vondsten.be, om registratie van metaaldetectorvondsten en kennisdeling erover mogelijk te maken.
  • Topstukken.vlaanderen.be, voor de Vlaamse Topstukkendatabank.
  • Histories digitaliseerde 'Ons Heem', het tijdschrift van het Verbond voor Heemkunde dat werd uitgegeven tussen 1942 en 2009. Doorzoek hier de publicaties.
  • Histories ontsluit meer dan 200 tijdschriften via haar artikelendatabank.
  • Histories maakt met CoDE-x kwetsbare onderzoeksdata van erfgoedvrijwilligers doorheen Vlaanderen vindbaar en doorzoekbaar. Denk hierbij aan overzichten van krantenartikelen en bidprentjes of tabellen van geboorteaktes en registers van burgerlijke stand.
  • Histories stelde een feestdatabank op om de feestcultuur in Vlaanderen in kaart te brengen.
  • Histories stelde een rituelendatabank op om alle rituelen en tradities in Vlaanderen in kaart te brengen.
  • Histories maakte een overzicht van meer dan 700 reuzendragers in Vlaanderen via de reuzendatabank.
  • Histories bracht alle volkscafés in Vlaanderen in kaart via de volkscafékaart.

Universitaire platformen

  • Vlaamse Volksverhalenbank met meer dan 10.000 sagen en varianten uit heel Vlaanderen.
  • Dialectloket met informatieve teksten, digitale woordenboeken, honderden geluidsfragmenten, boeiende video’s en taalkaarten over de talige variatie in Vlaanderen.
  • Meesters van de rivier, doctoraatstudie (KU Leuven) over hoe de Demer ons landschap vandaag beïnvloedt.
  • KADOC-KU Leuven, digitaliseerden talrijke parochiebladen. Ontdek, doorblader en doorzoek hun collectie hier.

Regionale platformen

  • Kempens Erfgoed, een initiatief van de erfgoedcellen Kempens Karakter, Stuifzand en Noorderkempen, met een schat aan informatie uit verschillende databanken: meer dan 100.000 lokale krantenpagina’s, duizenden foto’s, religieuze collecties, affiches en voorwerpen.
  • Archiefbank Hageland, een archievenoverzicht met collecties uit het Stedelijk Archief en Documentatiecentrum Aarschot (SADA) en het Stadsarchief Diest (SAD).
  • Het ABC van de Demervallei om een blik te werpen op het leven zoals het was, aan de hand van interviews met landbouwers, molenaars, bierbrouwers, jagers, boswachters, natuurliefhebbers en vele anderen.

Koepelorganisaties en initiatieven

  • Levende Molens vzw, een vereniging die actief is rond het behoud, herstel en levend houden van de traditionele molens en het molenaarsberoep in Vlaanderen.
  • Monumentenwacht, voor ondersteuning bij het behoud en het beheer van waardevol (on)roerend erfgoed in Vlaanderen.
  • Depotwijzer, met informatie en inzicht over depotbeheer, depotpraktijk en depotbeleid in Vlaanderen en Brussel. Neem ook zeker een kijkje naar de depotfiches!

Heemkunde, genealogie en volkscultuur

  • Familiegeschiedenis. Alle tools om je eigen geschiedenis te achterhalen!
  • GenTools, met tools en utilities voor elke genealoog.
  • Federatie van Geschied- en Oudheidkundige Kringen van Limburg vzw.
  • Heemkunde Limburg. Provinciale koepel voor heemkundige kringen in Limburg; helpt bij de studie van families, huis, gehucht, dorp, streek of gewest.
  • Limburgs Volkskundig Genootschap (LVG), verzamelt, verklaart en verspreidt oude en nieuwe aspecten van onze volkscultuur.
  • Histories vzw, aanspreekpunt voor genealogie, lokaal erfgoed, heemkunde en cultuur van alledag.
  • Ansfridania ontsluit de topografische gegevens van vroegere inwoners van de Zuiderkempen.
  • BSKempen biedt de mogelijkheid tot genealogisch onderzoek voor alle gemeentes van de Antwerpse Kempen.

Ken jij nog meer interessante bronnen?

Ben je een leerkracht of docent of ben je als student op zoek naar een onderzoeksthema?

Wij helpen je graag op weg en kunnen jou ongetwijfeld toeleiden naar veldwerkers die uitkijken naar een boeiende samenwerking!

Tip

Voor onderzoek naar archeologische vondsten of metaaldetectievondsten verwijzen we jou graag door naar het Agentschap Onroerend erfgoed.

<