IOED DE MERODE
Een IOED is een samenwerkingsverband tussen gemeenten rond Onroerend Erfgoed. De afkorting staat voor "Intergemeentelijke Onroerend Erfgoed Dienst". De gemeenten die meedoen met de IOED zijn Scherpenheuvel-Zichem, Westerlo, Tessenderlo, Herselt, Hulshout en Laakdal.
Onroerend Erfgoed bestaat uit drie velden: Gebouwen, Landschappen en Archeologie. Dat is de kern, maar uiteraard raken we daarmee automatisch aan cultureel en immaterieel erfgoed, die onlosmakelijk verbonden zijn aan het 'onroerende' erfgoed. We werken dan ook heel nauw samen met de Erfgoedcel de Merode.
Onze werking is heel divers: we zijn er voor de gemeentebesturen en -diensten, voor particulieren, voor erfgoed verenigingen (Heemkringen bij voorbeeld) en voor het grote publiek, maar zijn evenzo partners van het Agentschap Onroerend Erfgoed (Vlaanderen), of de provinciale erfgoeddiiensten (Monumentenwacht), of de grote erfgoedkoepels en -steunpunten Herita en ook Faro.
De kerntaak van de IOED is het behoud en de waardering van onroerend erfgoed
Wat doen we? Onze eerste werking draait rond advies. We adviseren onze gemeenten rond alle erfgoed dat op de Inventaris Onroerend Erfgoed staat, en dat kan gaan om gebouwen maar ook parken en landschappen. We adviseren ook rond archeologie (archeologienota''s, opgravingen, metaaldetectie, enz.) en we adviseren ook particuliere erfgoedliefhebbers en -eigenaars rond de gebouwen en landschappen die ze ter harte nemen. We denken ook mee na over herbestemmingen, want uiteindelijk is alle erfgoed altijd "eigentijds", een doordenkertje. Zo bieden we ook expertise en advies rond kerkherbestemmingsplannen bij voorbeeld.
Heel centraal staat het "publiek": de mensen die interesse hebben in erfgoed. En dat bedoelen we heel breed. Voor hen en met hen organiseren we erfgoed-events, zoals de Open Monumentendagen en de Archeologiedagen, of lezingen en bezoeken, en dragen we bij tot de erfgoeddagen en erfgoedcafé's en -workshops. In 2022 zetten we tijdens de archeologiedagen zo de schijnwerper op het netwerk van schansen in het Merode gebied. Schansen zijn lokale, meestal 17de en 18de-eeuwse, versterkingen van de dorpsbewoners tegen rondtrekkende legers en dievenbendes.
In 2023 brachten we een hele cluster events rond de cementrustiek, die nauw verbonden is met Westmeerbeek. In 2024 werken we rond het onroerend erfgoed verbonden aan de bedevaart naar Scherpenheuvel en rond het Kempense Modernisme.
En we plannen nog veel meer, rond rites de passage in de archeologie, de Grote Nete, duurzame landschappen, de Romeinse villa van Vorst, herbestemde kapellen, en meer . Wil je bijdragen aan onze activiteiten, of helpen bij het inventariseren van onroerend erfgoed (kapellen, historische bomen en houtkanten, enz.): neem gerust contact met ons op. Alle hulp is welkom.
Wil je meer weten over IOED de Merode en het overkoepelde beleid dat de zes gemeenten samen uitbouwen rond onroerend erfgoed? Download dan hier het onroerend erfgoedbeleidsplan.
De IOED de Merode maakt deel uit van het Netwerk Onroerend Erfgoed, waarin alle IOED's en Onroerend Erfgoed Gemeenten aanwezig zijn. Via hun website kom je op inspirerende voorbeelden van de collega's, en onze aanbevelingen voor het beleid van de toekomst.
Wil je weten of jouw onroerend goed beschermd erfgoed of net vastgesteld
geïnventariseerd erfgoed is en wat dat betekent? Heb je een idee om het
onroerend erfgoed van jouw gemeente of regio mee in de kijker te zetten
en wil je hier iets rond uitbouwen? Of heb je een andere vraag over een
monument, landschap of archeologische vondst in jouw regio? Wil je
advies in het kader van jouw restauratieproject en ben je niet zeker of
je erfgoedpremie kan krijgen? Aarzel niet om ons te contacteren! Wij
helpen je graag op weg.
Je kan dus bij de IOED terecht voor:
- adviesverlening met betrekking tot zowel beschermd als vastgesteld geïnventariseerd en niet-beschermd onroerend erfgoed
- adviesverlening en vragen over subsidiëringsmogelijkheden in het kader van restauratie –en herbestemmingsprojecten
- vragen over Vlaamse erfgoeddecreten en erfgoedpremiestelsels
- ondersteuning en vragen over subsidiëringsmogelijkheden in het kader van lokale en bovenlokale ontsluitingsprojecten met betrekking tot onroerend erfgoed
- samenwerking en/of ondersteuning in activiteiten voor openmonumentendag en de archeologiedagen
- ondersteuning en begeleiding van inventarisatietrajecten
- ondersteuning en begeleiding in het aanvragen van een beschermingsdossier
- advies en begeleiding bij het opstellen van beheersplannen, CHE-studies en archeologienota’s
- ondersteuning in het aanvragen van toelatingen en erfgoedpremies in het kader van werken aan een beschermd erfgoed
