Programma Erfgoeddag 2024: 'Thuis'

LOCATIE: Jan Van Ophemstraat 19 - 3200 Aarschot

DATUM EN UREN: zondag 21 april 2024

• 09:30-10:45
• 13:30-17:00

Ontdek in de collegiale O.L.-Vrouwekerk kerk twee luiken:

Met 'Thuis in de Broederschappen' speur je in het interieur naar de geschiedenis van de vele lekenbroederschappen of confrerieën die verbonden waren aan deze kerk. Een greep uit een ruime waaier van broederschappen: het Sacramentsbroederschap, het Broederschap van de Gedurige Aanbidding, het Broederschap van O.L.V. Onbevlekt Ontvangenis, het geestelijk Genootschap tot uitroeiing van het vloeken en godslasteren, en nog vele andere.

In het tweede luik 'Thuis in de Middeleeuwen' toont de archiefwerking je het verhaal van de meer dan 6 eeuwen tellende geschiedenis van deze en andere religieuze instellingen. Dankzij dit archief beschikken we onder andere nog over belangwekkende middeleeuwse documenten, die alle geïnteresseerden hier wekelijks kunnen raadplegen. Tijdens Erfgoeddag zetten we verschillende schijnwerpers op een inhoudelijk zo goed als onbekend 14de-eeuws manuscript.

De vaste collectie is gratis te bezoeken.

In samenwerking met O.-L.-Vrouweparochie, O.-L.-Vrouwekerkfabriek en Kerk&leven Aarschot.

LOCATIE: Elisabethlaan 103a - 3200 Aarschot

DATUM EN UREN: zondag 21 april 2024

• 10:00-11:30
• 14:00-15:30

Wil jij aan je stamboom werken? Deze lezing maakt je wegwijs in de Archiefbank Hageland en in het bijzonder in de genealogische informatie die erin zit. Het stadsarchief en de archiefbank ondersteunen burgers die actief op zoek gaan om hun stamboom op te stellen. Zo brengt men onder andere de gegevens van de burgerlijke stand systematisch in een genealogisch programma in zodat je verwantschappen tussen de Groot-Aarschotse families kan vaststellen. Uiteraard verloopt alles conform de Europese verordening van 27 april 2016, die handelt over de bescherming van de persoonsgegevens.

Op de tweede verdieping zal de tentoonstelling rond de eeuwelingen van Langdorp als voorbeeld fungeren voor wat men met deze databank uiteindelijk zal kunnen bereiken.

Daniel Schepens, stadsarchivaris van de stad Aarschot, neemt je mee op ontdekkingstocht en beantwoord jouw vragen.

LOCATIE: Elisabethlaan 103a - 3200 Aarschot

DATUM EN UREN: donderdag 18 april 2024

• 19:00-21:00

INSCHRIJVEN: voor maandag 15 april 10:00 door een mailtje te sturen naar: daniel.schepens@aarschot.be

We stappen tijdens deze avond samen met zevenmijlslaarzen door de geschiedenis van onze materiële funeraire cultuur.

De eeuwige vergunning, bedacht door Napoleon in 1804, gaf immers het startsein voor een ongeëvenaarde rijkdom in de grafkunst. Al kwam er tijdens de 20ste eeuw standaardisatie opzetten.

De wet van 1971 stelde opnieuw een einde aan de eeuwige concessies. 75% van de overledenen in Vlaanderen kiezen vandaag voor crematie en alternatieve vormen zoals “green burial” en “high-tech”. Dat alles zet het lokaal funerair erfgoed onder druk. Sinds 2004 is het de verantwoordelijkheid van de lokale besturen om voor het behoud van het lokaal funerair erfgoed te zorgen.

De oplossingen liggen niet voor de hand en worden aarzelend ingevoerd zoals herbestemming van grafconcessies en ‘peterschap’.

In samenwerking met Linda Van Santvoort (dr. in de Kunstwetenschappen en ereprofessor Universiteit Gent)

LOCATIE: Grote Markt (oude waterpomp) - 3200 Aarschot

DATUMS EN UREN:

- zaterdag 20 april:

• 10:00-12:15
• 14:00-16:15

- zondag 21 april:

• 10:00-12:15
• 14:00-16:15

INSCHRIJVEN: voor vrijdag 19 april 16:00, dit kan via https://www.hetgasthuis.be/voo...

Het Hageland was een arme streek, met kleine arme landbouwpercelen en weinig industrie. Na enkele mislukte oogsten verlieten veel kleine boeren hun boerderijen om als loonwerker in onder andere Wallonië te helpen bij de bietenoogst, de staalnijverheid of in de kolenmijnen. Onze gids neemt je met de fiets mee langs enkele interessante plekjes die ons herinneren aan deze seizoensarbeid.

De fietstocht bestaat uit een lus van 16 km doorheen het Hageland. Het is geen vlakke route, maar goed te doen voor occasionele fietsers.

In samenwerking met de Aarschotse Gidsenbond.

LOCATIE: Isabellaplein 15A - 3270 Scherpenheuvel

DATUM EN UUR: zondag 21 april

• 10:00-17:00
  

Dat migratie van alle tijden is kan je komen ontdekken tijdens Erfgoeddag in het Huis van Maria.

Het Huis van Maria heeft in de loop der tijden aan velen een 'thuis' geboden (zusters Ursulinen, leerlingen van de school, bedevaarders, soldaten, vluchtelingen, vrijwilligers, Salvatorianen-gemeenschap, ...)

Over het thema zal ook een publicatie beschikbaar zijn.

De locatie is centraal gelegen in Scherpenheuvel en parkeergelegenheid in de buurt. De tentoonstelling is achteraan links in het Huis van Maria.

In samenwerking met Bedevaartsoord OLV Scherpenheuvel.

LOCATIE: Kerk Averbode - Prins de Merodelaan 25 - 3271 Averbode

DATUM EN UUR: zondag 21 april

• 13:30-14:30

INSCHRIJVEN: voor zaterdag 20 april 23:00, door een mailtje te sturen naar: info@de-merode.be.

Vanaf de jaren '60 veranderde ook in de Kempen het woonidee in de huizen. Er kwamen meer en meer modernistische huizen, met opengewerkte structuren en andere materialen dan de klassieke baksteen. Kom luisteren naar professor Els De Vos van de Universiteit Antwerpen. Ze komt vertellen over wat dat betekende: het nieuwe idee van "thuis" in de Moderne Tijd, met meer ruimte voor het gezin, meer licht in het interieur en een doorbreken van de klassieke waarden en patronen.

In samenwerking met stad Scherpenheuvel-Zichem.

LOCATIE: Streekmuseum Zuiderkempen - Sint Michielsstraat 2 - 2260 Westerlo

DATUM EN UUR: zondag 21 april 2024

• 10:00-17:00
  

Hoe leefden de Kempenaren honderd jaar geleden in 1924? Hoe zag hun thuis er toen uit? En hoe verdienden ze de kost? Kom het ontdekken in Streekmuseum der Zuiderkempen, de vroegere pastorie. Daar zal je ontvangen worden door de pastoor en zijn meid waarna je elke kamer in het huis kan ontdekken. In het schoollokaal wordt nog geschreven op een lei, in de woonkamer staat de tafel klaar met de kaffebuis, hoe werd de was en de plas gedaan... Buiten zie je met welke werktuigen de boeren het land bewerkten; de schoenmaker bij zijn leest bleef

en de smid het ijzer smeedde als het heet was.

Kinderen kunnen op avonturentocht in het museum gaan op zoek naar de honderdjarige tegenhanger van de keukenrobot of de smartphone. Bij de juiste oplossingen is er een beloning uit de schatkist.

Traditiegetrouw worden er ook pannenkoeken en een drankje aangeboden in het heemmuseum en kan je snoepjes van weleer in het winkeltje kopen.

Deze activiteit richt zich op kinderen en jongeren. De vaste collectie is gratis te bezoeken

In samenwerking met Streekmuseum der Zuiderkempen.

LOCATIE: Streekmuseum Zuiderkempen -
Sint Michielsstraat 2 - 2260 Westerlo

DATUM EN UUR: zondag 21 april 2024

• 10:00-17:00
  

De pastoor en zijn meid ontvangen je in de vroegere pastorie, nu het Streekmuseum Zuiderkempen.

Elke kamer van hun huis toont een ander aspect van het leven in de Kempen van 100 jaar geleden: in het klaslokaaltje wordt nog geschreven op een lei. In de woonkamer staat de tafel klaar met de 'kaffebuis' om de koffie op te gieten. Ook hoe de was en de plas werd gedaan kan je ervaren en in onze oude winkel kun je snoep van lang geleden kopen.

Buiten zie je met welke werktuigen de boeren het land bewerkten, de schoenmaker bij zijn leest bleef, de smid het ijzer smeedde als het heet was...

Thuis klapten de mensen Kempens. Wil je je kennis van het Kempens dialect eens testen? Ook dat kan op Erfgoeddag. Wie weet er nog wat loteren betekent?

De kinderen kunnen op avonturentocht in het museum. Wie vindt er bijvoorbeeld de honderdjarige tegenhanger van de keukenrobot of de smartphone? De juiste oplossingen worden beloond met een geschenk uit de schatkist.

Deze activiteit richt zich op kinderen en jongeren. Deze activiteit wordt het presentatiemoment van een samenwerking tussen de erfgoed- en onderwijssector. De ErfgoedApp biedt extra info bij de activiteit. De vaste collectie is gratis te bezoeken.

In samenwerking met toerisme Westerlo en gemeente Westerlo.

LOCATIE: Orgelmuseum Westerlo - Kloosterstraat 25 - 2260 Westerlo

DATUM EN UUR: zondag 21 april 2024

• 10:00-20:00

Ontdek het museum met een rondleiding, een gezellig café tussen de orgels met drankgelegenheid en kleine snacks en een kijkje achter de schermen. Kinderen krijgen een draaiorgeldiploma na het draaien aan 1 van de vele kleine draaiorgels.

In onze collectie vindt u onder andere HUISorgels/instrumenten, draaiorgeltjes, grote dansorgels, caféorgels, orchestrions, muziekdozen, accordeons (zelfspelend), piano's (zelfspelend). Automatisch spelende mechanische muziekinstrumenten in het algemeen.

De ErfgoedApp biedt extra info bij de activiteit.

LOCATIE: Asberghoeve 2 - 2260 Westerlo

DATUM EN UUR: zondag 21 april 2024

• 10:00-17:00
  

Tijdens Erfgoeddag is het lokaal van de gilde open en kan men de geschiedenis en werking van deze schuttersgilde van dichtbij bekijken.

De Sint-Sebastiaansgilde is de oudste vereniging van de gemeente Westerlo maar nog steeds springlevend. Ze is ontstaan in 1596. Haar hoofdtaak was toen de bewaking van het dorp.

Er zal een tentoonstelling ingericht worden over het patrimonium van de gilde met toelichting door de archivaris van onze vereniging.

Ook zal kunstrestaurator Bart Keutgens (bekend van het TV programma ""de repair shop"" op VRT Eén) aanwezig zijn. Men kan een restauratie van dichtbij volgen. Heeft u zelf iets thuis van kunstwerk liggen, beschadigd of andere men kan dan gratis advies krijgen.

De vaste collectie is gratis te bezoeken.